ਦੁਬਈ ਦਾ ਕਿਰਾਇਆ ਵਧਾਉਣ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨ : ਕਿਰਾਏਦਾਰ ਤੇ ਮਾਲਕ ਦੋਵਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸ਼ਰਤਾਂ

ਦੁਬਈ, ਜੁਲਾਈ 2025 – ਦੁਬਈ ਦੀ ਰਿਅਲ ਐਸਟੇਟ ਮਾਰਕੀਟ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਅਤੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲਿਆਂ ਲਈ ਆਕਰਸ਼ਣ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਿਕਾਸ ਕਰਦੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ-ਪੱਧਰੀ ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ ਨੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਤੇ ਸਥਾਨਕ ਦੋਵੇਂ ਹੀ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਖਿੱਚਿਆ ਹੈ। ਪਰ, ਇਸ ਨਾਲ ਇੱਕ ਚੁਣੌਤੀ ਵੀ ਜੁੜੀ ਹੈ – ਕਿਰਾਏ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਦਾ ਉਤਾਰ-ਚੜ੍ਹਾਅ।

ਇਹੀ ਕਾਰਣ ਹੈ ਕਿ ਦੁਬਈ ਲੈਂਡ ਡਿਪਾਰਟਮੈਂਟ (DLD) ਦੇ ਅਧੀਨ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਰੀਅਲ ਐਸਟੇਟ ਰੈਗੂਲੇਟਰੀ ਏਜੰਸੀ (RERA) ਨੇ ਕਿਰਾਇਆ ਵਧੋਤਰੀ ਲਈ ਸਪਸ਼ਟ ਕਾਨੂੰਨ ਬਣਾਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਨੂੰਨ ਦਾ ਮਕਸਦ ਮਾਲਕਾਂ ਨੂੰ ਨਿਆਂਯੋਗ ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਦੇਣਾ ਅਤੇ ਕਿਰਾਏਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਬੇਇਨਸਾਫ਼ੀ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣਾ ਹੈ।

ਕਾਨੂੰਨ ਦਾ ਮੁੱਖ ਉਦੇਸ਼

ਦੁਬਈ ਦਾ ਕਿਰਾਇਆ ਵਧੋਤਰੀ ਕਾਨੂੰਨ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਨਿਯਮ ਨਹੀਂ, ਬਲਕਿ ਪੂਰੇ ਰੈਂਟਲ ਸਿਸਟਮ ਲਈ ਇੱਕ ਸੰਤੁਲਿਤ ਢਾਂਚਾ ਹੈ।

1. ਕਿਰਾਏਦਾਰਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ – ਅਚਾਨਕ ਅਤੇ ਬੇਤਹਾਸਾ ਕਿਰਾਏ ਵਧਾਉਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣਾ।

2. ਮਾਲਕਾਂ ਦਾ ਹਿੱਸਾ – ਮਾਰਕੀਟ ਅਨੁਸਾਰ ਕਿਰਾਏ ਦੀ ਨਿਆਂਯੋਗ ਵਾਧਾ ਲੈ ਸਕਣ।

3. ਮਾਰਕੀਟ ਵਿੱਚ ਸਥਿਰਤਾ – ਬੇਤੁਕੇ ਉਤਾਰ-ਚੜ੍ਹਾਅ ਤੋਂ ਬਚਾ ਕੇ ਦੁਬਈ ਨੂੰ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਲਈ ਭਰੋਸੇਯੋਗ ਜਗ੍ਹਾ ਬਣਾਉਣਾ।

4. ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦੀ ਕਿਰਾਏਦਾਰੀ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹ – ਕਿਰਾਏਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸਥਿਰਤਾ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਤੇ ਮਾਲਕਾਂ ਨੂੰ ਲਗਾਤਾਰ ਆਮਦਨ।

ਕਿਰਾਇਆ ਵਧਾਉਣ ਦੇ ਨਿਯਮ

ਪਹਿਲੇ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ‘ਚ ਵਾਧਾ ਨਹੀਂ

ਨਵੇਂ ਕਿਰਾਏਦਾਰ ਨਾਲ ਕਰਾਰ ਕਰਨ ਦੇ ਬਾਅਦ, ਪਹਿਲੇ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਮਾਲਕ ਕਿਰਾਇਆ ਨਹੀਂ ਵਧਾ ਸਕਦਾ। ਇਹ ਨਿਯਮ ਕਿਰਾਏਦਾਰ ਨੂੰ ਆਰਥਿਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਛੋਟੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਅਣਚਾਹੇ ਬੋਝ ਤੋਂ ਬਚਾਉਂਦਾ ਹੈ।

RERA ਦੀ ਸਲਾਈਡਿੰਗ ਸਕੇਲ

ਕਿਰਾਏ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ RERA ਰੈਂਟਲ ਇੰਡੈਕਸ ਦੇ ਅਧਾਰ ’ਤੇ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਜੇ ਮੌਜੂਦਾ ਕਿਰਾਇਆ ਮਾਰਕੀਟ ਤੋਂ 10% ਘੱਟ ਹੈ → ਕੋਈ ਵਾਧਾ ਨਹੀਂ।

ਜੇ 11%–20% ਘੱਟ ਹੈ → ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ 5% ਵਾਧਾ।

ਜੇ 21%–30% ਘੱਟ ਹੈ → ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ 10% ਵਾਧਾ।

ਜੇ 31%–40% ਘੱਟ ਹੈ → ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ 15% ਵਾਧਾ।

ਜੇ 40% ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਘੱਟ ਹੈ → ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ 20% ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਉਦਾਹਰਨ: ਜੇ ਕਿਸੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਮਾਰਕੀਟ ਰੇਟ 1 ਲੱਖ ਏਈਡੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਰਾਏਦਾਰ 80 ਹਜ਼ਾਰ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ (20% ਘੱਟ), ਤਾਂ ਮਾਲਕ ਸਿਰਫ਼ 5% ਵਧਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

RERA ਰੈਂਟਲ ਇੰਡੈਕਸ ਕੀ ਹੈ?

ਇਹ ਇੱਕ ਅਧਿਕਾਰਤ ਕੈਲਕੁਲੇਟਰ ਹੈ ਜੋ ਹਰ ਖੇਤਰ, ਜਾਇਦਾਦ ਦੀ ਕਿਸਮ ਅਤੇ ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਮੌਜੂਦਾ ਕਿਰਾਏ ਦਾ ਬੈਂਚਮਾਰਕ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।

ਇਸਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਵਰਤਣਾ ਹੈ?

Dubai REST ਐਪ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰੋ ਤੇ ਆਪਣੀ Emirates ID ਨਾਲ ਲਾਗਇਨ ਕਰੋ।

“Rental Index” ਸੈਕਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਜਾਇਦਾਦ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿਓ।

ਸਿਸਟਮ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸੇਗਾ ਕਿ ਕਿਰਾਇਆ ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ।

ਇਸ ਨਾਲ ਦੋਵੇਂ ਪੱਖਾਂ ਨੂੰ ਪਾਰਦਰਸ਼ਤਾ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਵਿਵਾਦ ਘਟਦੇ ਹਨ

ਨੋਟਿਸ ਦੀ ਲਾਜ਼ਮੀ ਮਿਆਦ

ਕਿਰਾਇਆ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਮਾਲਕ ਨੂੰ ਕਰਾਰ ਸਮਾਪਤੀ ਤੋਂ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 90 ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਲਿਖਤੀ ਨੋਟਿਸ ਦੇਣੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਜੇ ਮਾਲਕ ਇਹ ਨਿਯਮ ਤੋੜਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਕਿਰਾਏਦਾਰ ਉਸ ਸਾਲ ਲਈ ਪੁਰਾਣੇ ਕਿਰਾਏ ’ਤੇ ਹੀ ਰਹਿ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਨੋਟਿਸ ਈਮੇਲ, ਲਿਖਤੀ ਚਿੱਠੀ ਜਾਂ ਰਜਿਸਟਰਡ ਮੇਲ ਰਾਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕਿਰਾਏਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਹਰ ਨੋਟਿਸ ਦੀ ਕਾਪੀ ਸੰਭਾਲ ਕੇ ਰੱਖਣ।

ਕਿਰਾਏਦਾਰਾਂ ਦੇ ਹੱਕ

1. ਵਾਧੇ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦੇਣ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ – ਜੇ ਕਿਰਾਇਆ RERA ਦੇ ਨਿਯਮਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਧਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਤਾਂ ਕਿਰਾਏਦਾਰ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਦਰਜ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।

2. Rental Dispute Settlement Centre (RDSC) ਵਿੱਚ ਕੇਸ ਦਾਖ਼ਲ ਕਰਨਾ।

3. ਸਬੂਤ ਇਕੱਠੇ ਕਰੋ – ਲੀਜ਼ ਅਗਰੀਮੈਂਟ, ਨੋਟਿਸ ਅਤੇ RERA ਇੰਡੈਕਸ ਦੇ ਸਕ੍ਰੀਨਸ਼ਾਟ।

4. ਤੇਜ਼ ਸੁਣਵਾਈ – ਅਮੂਮਨ ਕੁਝ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਫੈਸਲਾ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਆਮ ਸਵਾਲ

ਕੀ ਮਾਲਕ ਕਰਾਰ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਕਿਰਾਇਆ ਵਧਾ ਸਕਦਾ ਹੈ?

ਨਹੀਂ, ਕਰਾਰ ਖਤਮ ਹੋਣ ਤੱਕ ਕੋਈ ਵਾਧਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ।

ਕੀ ਮਾਲਕ ਕਿਰਾਏਦਾਰ ਨੂੰ ਜ਼ਬਰਦਸਤੀ ਕੱਢ ਸਕਦਾ ਹੈ?

ਸਿਰਫ਼ ਖਾਸ ਹਾਲਾਤਾਂ (ਜਿਵੇਂ ਗੈਰਕਾਨੂੰਨੀ ਵਰਤੋਂ ਜਾਂ ਨਿਰਮਾਣ/ਪੁਨਰਨਿਰਮਾਣ ਦੀ ਲੋੜ) ਵਿੱਚ ਹੀ।

Article 25 ਰੈਂਟਲ ਲਾਅ – ਇਹ ਉਹ ਧਾਰਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿਰਾਏਦਾਰ ਨੂੰ ਕੱਢਣ ਜਾਂ ਲੀਜ਼ ਰੀਨਿਊ ਨਾ ਕਰਨ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਕਾਰਣ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ।

AC ਦੀ ਸਫਾਈ, ਪੇਂਟਿੰਗ ਆਦਿ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਕਿਸ ਦੀ ਹੈ?

ਆਮ ਤੌਰ ’ਤੇ ਛੋਟਾ ਰਖ-ਰਖਾਅ (ਜਿਵੇਂ AC ਸਫਾਈ) ਕਿਰਾਏਦਾਰ ਦੀ, ਜਦਕਿ ਵੱਡੇ ਮੁਰੰਮਤ ਮਾਲਕ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ।

ਦੁਬਈ ਦਾ ਕਿਰਾਇਆ ਵਧੋਤਰੀ ਕਾਨੂੰਨ ਰੈਂਟਲ ਮਾਰਕੀਟ ਵਿੱਚ ਸੰਤੁਲਨ, ਪਾਰਦਰਸ਼ਤਾ ਅਤੇ ਭਰੋਸਾ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਕਿਰਾਏਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮਿਲਦੀ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਮਾਲਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਮਾਰਕੀਟ ਅਨੁਸਾਰ ਉਚਿਤ ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਜਿਵੇਂ ਜਿਵੇਂ ਦੁਬਈ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਆਪਣੀ ਥਾਂ ਪੱਕੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਇਹ ਕਾਨੂੰਨ ਉਸਦੀ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦੀ ਸਥਿਰਤਾ ਅਤੇ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਲਈ ਬੁਨਿਆਦ ਬਣਦਾ ਹੈ।