ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਤੇ ਯੂਏਈ ਵਿੱਚ ਬਣਨਗੇ ਤਿੰਨ ਨਵੇਂ ਅਸਮਾਨ ਨੂੰ ਛੂਹੰਦੇ ਟਾਵਰ, ਬੁਰਜ ਖਲੀਫਾ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਉੱਚੇ
ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ, 5 ਸਤੰਬਰ- ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਗਗਨਚੁੰਬੀ ਇਮਾਰਤਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਦੌੜ ਕਦੇ ਰੁਕਦੀ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀ। ਮਿਡਲ ਈਸਟ ਖ਼ਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਇਸ ਦੌੜ ਵਿੱਚ ਅੱਗੇ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਕੁਝ ਨਵੇਂ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ ਜਿਹੜੇ ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚੀ ਇਮਾਰਤ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਉਚਾਈ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਦਾ ਟੀਚਾ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਨਵੇਂ ਟਾਵਰ ਸਿਰਫ਼ ਰਿਹਾਇਸ਼ ਜਾਂ ਕਾਰੋਬਾਰ ਦੀਆਂ ਇਮਾਰਤਾਂ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਖੇਤਰ ਦੀਆਂ ਆਰਥਿਕ ਤੇ ਰਣਨੀਤਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਇਛਾਵਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਵੀ ਬਣ ਰਹੇ ਹਨ।
ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਚਰਚਿਤ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਰਿਆਧ ਦੇ ਉੱਤਰੀ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਇਕ ਅਸਮਾਨ ਛੂਹਣ ਵਾਲਾ ਟਾਵਰ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਉਚਾਈ ਲਗਭਗ ਦੋ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੱਕ ਜਾਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਜਤਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਵਿਸ਼ਾਲ ਇਮਾਰਤ ਮੌਜੂਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚੇ ਗਗਨਚੁੰਬੀ ਨਿਸ਼ਾਨ ਤੋਂ ਕਾਫ਼ੀ ਵੱਧ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰੀ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ ਦਾ ਨਵਾਂ ਚਿਹਰਾ ਤਿਆਰ ਕਰੇਗੀ। ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ‘ਤੇ ਅਰਬਾਂ ਡਾਲਰ ਦੀ ਲਾਗਤ ਆਉਣ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਵਪਾਰ, ਰਿਹਾਇਸ਼, ਮਨੋਰੰਜਨ ਅਤੇ ਪਰਟਨ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਟਾਵਰ ਭਵਿੱਖ ਦੀਆਂ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਸੁਪਨਿਆਂ ਨੂੰ ਹਕੀਕਤ ਦੇ ਨੇੜੇ ਲਿਆਵੇਗਾ।
ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਜੇਦਾਹ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਇਕ ਹੋਰ ਇਮਾਰਤ ਉਸਾਰੀ ਹੇਠ ਹੈ ਜੋ ਇੱਕ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਉਚਾਈ ਪਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਇਮਾਰਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਕੰਮ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਰੁਕਿਆ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਪਰ ਹੁਣ ਉਸਾਰੀ ਦੁਬਾਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਇਹ ਟਾਵਰ ਮਿਲੀ-ਜੁਲੀ ਵਰਤੋਂ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਲਈ ਘਰ, ਦਫ਼ਤਰਾਂ, ਹੋਟਲ ਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚਾ ਵੇਖਣ ਵਾਲਾ ਡੈੱਕ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣਗੇ। ਜੇ ਸਭ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਇਹ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ 2028 ਤੱਕ ਮੁਕੰਮਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਦੇ ਨਵੇਂ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਖੋਲ੍ਹੇਗਾ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਲਿਆਵੇਗਾ।
ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਦੁਬਈ ਵੀ ਇਸ ਦੌੜ ਵਿੱਚ ਪਿੱਛੇ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਇਕ ਨਵਾਂ ਟਾਵਰ ਉਸਾਰੀ ਹੇਠ ਹੈ ਜੋ ਲਗਭਗ ਸੱਤ ਸੌ ਪੱਚੀ ਮੀਟਰ ਦੀ ਉਚਾਈ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚੇਗਾ, ਪਰ ਕੁਝ ਅਟਕਲਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸਦੀ ਉਚਾਈ ਹਜ਼ਾਰ ਮੀਟਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਵੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਟਾਵਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਰਿਹਾਇਸ਼ੀ ਯੂਨਿਟਾਂ, ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰੀ ਹੋਟਲ ਅਤੇ ਰਿਕਾਰਡ ਤੋੜਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚਾ ਹੋਟਲ ਲਾਬੀ, ਨਾਈਟ ਕਲੱਬ ਅਤੇ ਵੇਖਣ ਵਾਲਾ ਡੈੱਕ ਇਸਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਯਾਤਰੀਆਂ ਲਈ ਖਾਸ ਆਕਰਸ਼ਣ ਬਣਾਉਣਗੇ। ਇਸਦੀ ਉਸਾਰੀ ਵੀ ਤੇਜ਼ ਰਫ਼ਤਾਰ ਨਾਲ ਜਾਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਅਗਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਸਕਾਈਲਾਈਨ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਦੇਵੇਗਾ।
ਇਹ ਤਿੰਨੋ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਖੇਤਰ ਦੀਆਂ ਵੱਡੀਆਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹਨ ਜੋ ਸਿਰਫ਼ ਇਮਾਰਤਾਂ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਪੂਰੀਆਂ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਨਵਾਂ ਰੂਪ ਦੇਣ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਪਿੱਛੇ ਇਕ ਸਾਫ਼ ਰਣਨੀਤੀ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦੀ ਹੈ—ਆਰਥਿਕ ਸਰੋਤਾਂ ਨੂੰ ਤੇਲ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰਤਾ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਕੇ ਬਹੁ-ਆਯਾਮੀ ਬਣਾਉਣਾ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰੀ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਲਈ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਕੇਂਦਰ ਬਣਾਉਣਾ।
ਮਾਹਿਰ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ 2028 ਤੱਕ ਮਿਡਲ ਈਸਟ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੇ ਨਵੇਂ ਰਿਕਾਰਡ ਬਣਨਗੇ ਜਿਹੜੇ ਸਕਾਈਲਾਈਨ ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਬਦਲਣਗੇ। ਇਹ ਇਮਾਰਤਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਸੀਮਾਵਾਂ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਨਹੀਂ ਦੇਣਗੀਆਂ ਸਗੋਂ ਮਨੁੱਖੀ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਦੀ ਕਾਬਲਿਅਤ ਦਾ ਸਬੂਤ ਵੀ ਹੋਣਗੀਆਂ। ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਦੇਖਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਹ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਸ਼ਹਿਰੀ ਜੀਵਨ ਦੇ ਮਿਆਰ ਬਦਲਣਗੇ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ ਦੀਆਂ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਲਈ ਨਵੇਂ ਮਾਡਲ ਤਿਆਰ ਕਰਨਗੇ।
ਇੱਕ ਗੱਲ ਸਪਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਚਾਹੇ ਰਿਆਧ ਹੋਵੇ, ਜੇਦਾਹ ਜਾਂ ਦੁਬਈ—ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਬਣ ਰਹੀਆਂ ਇਮਾਰਤਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਬੇਹਿਸਾਬ ਉੱਚਾਈਆਂ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਦੀ ਦੌੜ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਇਹ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰੀ ਪਹਿਚਾਣ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਆਧੁਨਿਕਤਾ ਦੇ ਨਵੇਂ ਯੁੱਗ ਵੱਲ ਲਿਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਦਾ ਅਹਿਮ ਹਿੱਸਾ ਹਨ।
ਇਸ ਸਮੇਂ ਜਦੋਂ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਹਿਰ ਵਧ ਰਹੀ ਆਬਾਦੀ ਅਤੇ ਨਵੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਜੂਝ ਰਹੇ ਹਨ, ਮਿਡਲ ਈਸਟ ਇਹ ਸੁਨੇਹਾ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਭਵਿੱਖ ਸਿਰਫ਼ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਦੇ ਕਾਰਨਾਮਿਆਂ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਵੱਡੀ ਸੋਚ ਵਿੱਚ ਵੱਸਦਾ ਹੈ।
