ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਭੂਚਾਲ ਨੇ ਮਚਾਈ ਤਬਾਹੀ, ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 1,400 ਤੋਂ ਪਾਰ
ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ, 3 ਸਤੰਬਰ- ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੇ ਪੂਰਬੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਆਏ ਤੀਬਰ ਭੂਚਾਲ ਨੇ ਕਈ ਜ਼ਿੰਦਗੀਆਂ ਉਜਾੜ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ। ਤਾਜ਼ਾ ਸਰਕਾਰੀ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਮਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 1,400 ਤੋਂ ਵੱਧ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕ ਜ਼ਖਮੀ ਹਨ। ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹਾੜੀ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਦੂਰ-ਦੁਰਾਡੇ ਪਿੰਡ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਿਲ ਗਏ।
ਰਾਤ ਦੇ ਸਮੇਂ, ਜਦੋਂ ਲੋਕ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਆਰਾਮ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ, ਧਰਤੀ ਨੇ ਅਚਾਨਕ ਕੰਬਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਰਿਕਟਰ ਪੈਮਾਨੇ 'ਤੇ ਇਸ ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ 6.0 ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਝਟਕੇ ਇਤਨੇ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਸਨ ਕਿ ਕਈ ਘਰ ਮਲਬੇ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਗਏ। ਬਚੇ-ਖੁੱਚੇ ਲੋਕ ਅਜੇ ਵੀ ਆਪਣੇ ਪਿਆਰਿਆਂ ਨੂੰ ਲੱਭਣ ਲਈ ਢਹਿ ਚੁੱਕੀਆਂ ਕੰਧਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਫਸੇ ਹੋਏ ਹਨ।
ਸੂਬਾਈ ਆਫ਼ਤ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਤੱਕ ਚਾਰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਬਚਾਅ ਕਾਰਜ ਪੂਰੇ ਹੋਏ ਹਨ, ਪਰ ਹਾਲੇ ਵੀ ਕਈ ਪਹਾੜੀ ਇਲਾਕੇ ਅਜਿਹੇ ਹਨ ਜਿੱਥੇ ਪਹੁੰਚਣਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੈ। ਸਥਾਨਕ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਅਸੰਭਵ ਹੈ ਕਿ ਮਲਬੇ ਹੇਠ ਕਿੰਨੇ ਸ਼ਰੀਰ ਦਬੇ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਇੱਕ ਸਮਾਜ ਸੇਵੀ ਸੰਸਥਾ ਨੇ ਖੁਲਾਸਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਲਗਭਗ 3,200 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਜ਼ਖਮੀ ਹਨ ਅਤੇ 8,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਘਰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਬਾਹ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਕਈ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਆਸਮਾਨ ਹੇਠ ਬੈਠੇ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਸ਼ਿਆਨੇ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਮਿਲ ਗਏ ਹਨ।
ਦੁੱਖ ਦੀ ਘੜੀ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੀ ਲੋਕ ਇੱਕ-ਦੂਜੇ ਦੀ ਮਦਦ ਲਈ ਇਕੱਠੇ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਕਈ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪਿੰਡ ਵਾਸੀਆਂ ਨੇ ਖੁਦ ਹੀ ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ ਮਲਬਾ ਹਟਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਔਰਤਾਂ ਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਚੀਖਾਂ, ਅਤੇ ਰੋਣ ਦੀਆਂ ਆਵਾਜ਼ਾਂ ਅਜੇ ਵੀ ਖੰਡਰ ਬਣ ਚੁੱਕੀਆਂ ਗਲੀਆਂ ਵਿੱਚ ਗੂੰਜ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
ਇਹ ਭੂਚਾਲ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਭਿਆਨਕ ਕੁਦਰਤੀ ਆਫ਼ਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਗਿਣਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਦਹਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਤਬਾਹੀ ਕਦੇ ਹੀ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਹੋਵੇਗੀ ਹੈ।
ਅਧਿਕਾਰਕ ਬੁਲਾਰਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਸਹਾਇਤਾ ਕਾਰਜ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਬਚਾਅ ਟੀਮਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਭੇਜਿਆ ਹੈ। ਪਰ ਪਹਾੜੀ ਸੜਕਾਂ ਦੇ ਬੰਦ ਹੋਣ ਅਤੇ ਬੇਹੱਦ ਖਰਾਬ ਮੌਸਮ ਕਾਰਨ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਪੈ ਰਹੀ ਹੈ।
ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਦਦ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੇ ਵੀ ਆਪਣੀ ਚਿੰਤਾ ਜਤਾਈ ਹੈ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਲਈ ਸਹਾਇਤਾ ਭੇਜਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ ਹੈ। ਕੁਝ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਟੀਮਾਂ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਆਪਣਾ ਸਾਮਾਨ ਅਤੇ ਦਵਾਈਆਂ ਤਿਆਰ ਕਰ ਲਈਆਂ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਆਵਾਜਾਈ ਦੇ ਮੁੱਦੇ ਕਾਰਨ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲ ਹੋਣ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਿਲਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਝਟਕੇ ਸਿਰਫ਼ ਜਾਨੀ ਨੁਕਸਾਨ ਤੱਕ ਹੀ ਸੀਮਿਤ ਨਹੀਂ ਰਹੇ, ਬਲਕਿ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਦੀ ਜ਼ਮੀਨ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਕਈ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਦਰਾਰਾਂ ਪੈ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੀਆਂ ਥਾਵਾਂ ਵੀ ਡਹਿ ਗਈਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਹੋਰ ਵੀ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਬਣ ਗਈ ਹੈ।
ਇਲਾਕੇ ਦੇ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਖਮੀਆਂ ਦੀ ਭੀੜ ਲੱਗੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਡਾਕਟਰ ਦਿਨ-ਰਾਤ ਬਿਨਾ ਰੁਕੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਖ਼ੂਨ ਦੀ ਕਮੀ, ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਘਾਟ ਅਤੇ ਸਫਾਈ ਦੇ ਕਾਰਨ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਵਾਧੂ ਖ਼ਤਰੇ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕਈ ਜ਼ਖਮੀ ਅਜਿਹੇ ਵੀ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲਿਜਾਣਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ, ਪਰ ਟ੍ਰਾਂਸਪੋਰਟ ਦੀ ਕਮੀ ਕਾਰਨ ਉਹ ਹਾਲੇ ਵੀ ਗ੍ਰਾਮੀਣ ਕਲੀਨਿਕਾਂ 'ਚ ਫਸੇ ਹੋਏ ਹਨ।
ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਝਟਕੇ ਇੰਨੇ ਭਿਆਨਕ ਸਨ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਗੂੰਜ ਸੂਬੇ ਦੀ ਸੀਮਾ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਵੀ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅੱਧੀ ਰਾਤ ਦੇ ਸਮੇਂ ਘਰਾਂ ਦੀਆਂ ਕੰਧਾਂ ਕੰਬਦੀਆਂ ਸੁਣਾਈ ਦਿੱਤੀਆਂ ਅਤੇ ਛੱਤਾਂ ਤੋਂ ਮਿੱਟੀ ਟੁੱਟ ਕੇ ਡਿੱਗੀ।
ਹਾਲਾਂਕਿ ਅਧਿਕਾਰੀ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਜੁਟੇ ਹਨ ਕਿ ਹਰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਪਰਿਵਾਰ ਤੱਕ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਅਤੇ ਅਸਥਾਈ ਰਹਿਣ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਪਹੁੰਚੇ। ਟੈਂਟ, ਕੰਬਲ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਬਣ ਗਈ ਹੈ।
ਇਸ ਭਿਆਨਕ ਕੁਦਰਤੀ ਆਫ਼ਤ ਨੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਯਾਦ ਕਰਵਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਮਨੁੱਖੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਕਿੰਨੀ ਨਾਜ਼ੁਕ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਇਮਾਰਤਾਂ ਉੱਚੀਆਂ ਬਣਾਈਆਂ ਜਾਣ ਜਾਂ ਆਧੁਨਿਕ ਤਕਨੀਕਾਂ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਣ, ਪਰ ਧਰਤੀ ਦੇ ਇਕ ਝਟਕੇ ਨਾਲ ਸਭ ਕੁਝ ਪਲਾਂ ਵਿੱਚ ਤਬਾਹ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
