ਇੰਡਿਆਨਾਪੋਲਿਸ ’ਚ ਸਿੱਖ ਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ICE ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀਆਂ ਵਧਣ ਦੀਆਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ
ਇੰਡਿਆਨਾਪੋਲਿਸ, 28 ਅਗਸਤ- ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਇੰਡਿਆਨਾ ਰਾਜ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਇੰਡਿਆਨਾਪੋਲਿਸ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਸਿੱਖ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਗਰਮੀ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਇਮੀਗ੍ਰੇਸ਼ਨ ਐਂਡ ਕਸਟਮਜ਼ ਐਨਫੋਰਸਮੈਂਟ (ICE) ਵੱਲੋਂ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਆਈ ਹੈ। ਇਹ ਕਮਿਊਨਿਟੀ, ਜੋ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ, ਹੁਣ ਡਰ ਅਤੇ ਅਣਹੋਣੇ ਦੇ ਮਾਹੌਲ ’ਚ ਜੀ ਰਹੀ ਹੈ।
ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਿੱਖ ਸੋਸਾਇਟੀ ਦਾ ਗੁਰਦੁਆਰਾ, ਸਿੱਖ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਲਈ ਸਿਰਫ਼ ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਇਕੱਠ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਵੀ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਆਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਥੇ ਇਹ ਥਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਤਮਕ ਸਹਾਰਾ ਦਿੰਦੀ ਹੈ, ਉਥੇ ਹੀ ਬਾਹਰ ਦੇ ਹਾਲਾਤਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਗ਼ਬਰਾਹਟ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।
ਇੱਕ ਸਿੱਖ-ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਮਿਊਚੁਅਲ ਏਡ ਸੰਸਥਾ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਨਵਰੀ ਤੋਂ ਹੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਬਦਲਾਅ ਆਇਆ ਹੈ। “ਸਾਨੂੰ ਹਰ ਹਫ਼ਤੇ ਕਈ ਫੋਨ ਆਉਂਦੇ ਹਨ—ਕਦੇ ਉਹਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਤੋਂ ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਡਿਟੇਨਸ਼ਨ ਸੈਂਟਰਾਂ ਵਿੱਚ ਹਨ, ਕਦੇ ਉਹਨਾਂ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਤੋਂ ਜੋ ਡਰ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਕਦੇ ਅਗਲਾ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਉਹ ਨਾ ਬਣ ਜਾਣ। ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਚਿੰਤਾ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਕ ਸਹਾਇਤਾ ਦੀ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਡਰ ਅਤੇ ਬੇਖ਼ਬਰੀ ਨਾਲ ਲੋਕ ਟੁੱਟ ਰਹੇ ਹਨ।”
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਤਾਜ਼ਾ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਫੋਨਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਹੋਰ ਵਧ ਗਈ ਹੈ। ਕੁਝ ਕਾਲਾਂ ਅਜਿਹੀਆਂ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਵੱਲੋਂ ਵੀ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿਹੜੀਆਂ ਕੈਦੀਆਂ ਜਾਂ ਡਰ ਰਹੇ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ’ਚ ਤਾਂ ਹਨ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਕਿ ਸਹਾਇਤਾ ਲਈ ਕਿੱਥੇ ਜਾਣਾ ਹੈ।
ICE ਨੇ ਜਦੋਂ ਇਸ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛਿਆ ਗਿਆ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਧਰਮ ਦੇ ਆਧਾਰ ’ਤੇ ਕੋਈ ਅੰਕੜਾ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ। ਪਰ ਕੌਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮਾਮਲੇ ਸਾਫ਼ ਹਨ—“ਹੁਣ ICE ਕੋਲ ਅਜਿਹੇ ਲੋਕ ਵੱਧ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਬੋਲਣੀ ਤਾਂ ਦੂਰ, ਸਮਝਣੀ ਵੀ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੀ। ਇਹ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਰੁਕਾਵਟ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਹੋਰ ਵੱਡੀ ਸਮੱਸਿਆ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।”
ਇਹੋ ਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਕਾਨੂੰਨੀ ਜਾਂ ਆਰਥਿਕ ਮਦਦ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਅਨੁਵਾਦ ਸੇਵਾਵਾਂ ਵੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਕੌਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹੁਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੰਮ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ’ਤੇ ਅਜਿਹੇ ਦੋਭਾਸ਼ੀਏ ਅਤੇ ਕਲਚਰਲ ਸਹਾਇਕ ਲੱਭਣ ਤੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਜੋ ਸਿੱਖ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਕੈਦੀਆਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੱਕਾਂ ਅਤੇ ਕਾਰਵਾਈ ਬਾਰੇ ਸਮਝਾ ਸਕਣ।
ਕੌਰ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਦਰਸਾਇਆ ਕਿ ਕਈ ਵਾਰ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਪਤਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਿਆਰਾ ਕਿਸ ਡਿਟੇਨਸ਼ਨ ਸੈਂਟਰ ਵਿੱਚ ਹੈ ਜਾਂ ਉਸਨੂੰ ਕਿੱਥੇ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਵਲੰਟੀਅਰ ਕੇਸ ਟ੍ਰੈਕਰ ਬਣਨ ਜੋ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਇਕੱਠੀ ਕਰਕੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਦੇ ਸਕਣ।
ਇਸ ਸਾਰੀ ਸਥਿਤੀ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ, Umeed-Hope ਨੇ ਇੰਡੀ ਲਿਬਰੇਸ਼ਨ ਸੈਂਟਰ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਇੱਕ ਖ਼ਾਸ ਮੁਹਿੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਮੁਹਿੰਮ ਦੇ ਤਹਿਤ 2 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮ 5 ਵਜੇ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਿੱਖ ਸੋਸਾਇਟੀ ਦੇ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਵਿੱਚ ਕੈਦੀਆਂ ਲਈ ਚਿੱਠੀਆਂ ਲਿਖਣ ਦਾ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਰਾਹੀਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਨੈਤਿਕ ਹੌਸਲਾ ਦੇਣ ਨਾਲ ਨਾਲ ਬਾਹਰੀ ਦੁਨੀਆ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਵਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ।
ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਦੇ ਕਈ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਚਿੱਠੀਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਉਮੀਦ ਦੀ ਇੱਕ ਕਿਰਣ ਵਾਂਗ ਹੋਣਗੀਆਂ, ਕਿਉਂਕਿ ਡਿਟੇਨਸ਼ਨ ਸੈਂਟਰਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹੋਏ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਚਿੰਤਾ ਇਹੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕੋਈ ਯਾਦ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ।
ਸਿੱਖ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਇੰਡਿਆਨਾਪੋਲਿਸ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ, ਪਰ ਹੁਣ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਸੋਚਣਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਆਪਣੇ ਭਵਿੱਖ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇ। ਕੌਰ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਹਾਲਾਂਕਿ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਜੇ ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਇੱਕ-ਦੂਜੇ ਦਾ ਹੱਥ ਫੜੇ ਰਹੇ ਤਾਂ ਇਹ ਮਸਲੇ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਹੱਲ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਉਹ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ, “ਅਸੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਸਾਡੇ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਣ। ਜੇਕਰ ਭਾਸ਼ਾ ਰੁਕਾਵਟ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਦੂਰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ, ਜੇਕਰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਸਹਾਇਤਾ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਵੇ, ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਕ ਹੌਸਲੇ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਲਈ ਵੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਅੱਗੇ ਆਉਣ।”
ਇੰਡਿਆਨਾਪੋਲਿਸ ਦੀ ਇਹ ਤਸਵੀਰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਇਕ ਵਧਦੀ ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਨਵੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਖੜ੍ਹੀਆਂ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਪਰ ਉਮੀਦ ਅਤੇ ਇਕੱਠ ਰਾਹੀਂ ਇਹ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਘੜੀਆਂ ਵੀ ਪਾਰ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।