ਸਤੰਬਰ ਦੀ ਰਾਤ ਬਣੇਗੀ ਯਾਦਗਾਰ — ਯੂਏਈ ਦੇ ਆਕਾਸ਼ 'ਚ ਦੁਰਲੱਭ ਬਲੱਡ ਮੂਨ

ਦੁਬਈ: ਇਸ ਸਾਲ ਸਤੰਬਰ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਯੂਏਈ ਦੇ ਆਕਾਸ਼ ਲਈ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਾਬਤ ਹੋਵੇਗੀ। ਇੱਕ ਵਿਰਲੀਆਂ ਆਕਾਸ਼ੀ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਪੂਰਨ ਚੰਦਰ ਗ੍ਰਹਿਣ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਲਾਲੀਮਾਈ ਚਮਕ ਵਾਲਾ "ਖੂਨੀ ਚੰਦ" ਵੇਖਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲੇਗਾ। ਇਹ ਦ੍ਰਿਸ਼ 7 ਸਤੰਬਰ ਦੀ ਸ਼ਾਮ ਤੋਂ 8 ਸਤੰਬਰ ਦੀ ਸਵੇਰ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਹੇਗਾ।

ਇਸ ਗ੍ਰਹਿਣ ਦੀ ਖਾਸੀਅਤ ਇਹ ਰਹੇਗੀ ਕਿ ਚੰਦ ਦਾ ਪੂਰਾ ਰੂਪ ਲਗਭਗ 82 ਮਿੰਟ ਤੱਕ ਗੂੜ੍ਹੇ ਲਾਲ ਰੰਗ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦੇਵੇਗਾ। ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ, ਇਹ ਅੱਜ ਤੱਕ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਖੂਬਸੂਰਤ ਅਤੇ ਲੰਬੇ ਗ੍ਰਹਿਣਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਸਾਰੀ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਵੱਡੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਵੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕੇਗਾ।

ਚੰਦ ਕਿਉਂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਲਾਲ?

ਜਦੋਂ ਧਰਤੀ ਸੂਰਜ ਅਤੇ ਚੰਦ ਦੇ ਦਰਮਿਆਨ ਆ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਧਰਤੀ ਦੀ ਛਾਂ ਚੰਦ 'ਤੇ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਸੂਰਜ ਦੀਆਂ ਕਿਰਣਾਂ ਧਰਤੀ ਦੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਵਿਚੋਂ ਲੰਘਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਨੀਲੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਫਿਲਟਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਲਾਲ-ਸੰਤਰੀ ਰੰਗ ਵਧੇਰੇ ਚੰਦ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਰਕੇ ਚੰਦ ਲਾਲ ਰੰਗ ਦਾ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ "ਬਲੱਡ ਮੂਨ" ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਕਦੋਂ ਅਤੇ ਕਿਵੇਂ ਵੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ?

ਯੂਏਈ ਵਿੱਚ ਇਹ ਨਜ਼ਾਰਾ ਲਗਭਗ ਸਵਾ ਪੰਜ ਘੰਟਿਆਂ ਤੱਕ ਦਿਖਾਈ ਦੇਵੇਗਾ। ਮੁੱਖ ਚਰਨ ਹੇਠਾਂ ਹਨ:

7:28 ਸ਼ਾਮ – ਹਲਕਾ ਛਾਂ (ਪੈਨੰਬਰਲ) ਗ੍ਰਹਿਣ ਸ਼ੁਰੂ

8:27 ਸ਼ਾਮ – ਅੰਸ਼ਕ ਗ੍ਰਹਿਣ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ

9:30 ਸ਼ਾਮ – ਪੂਰਨ ਗ੍ਰਹਿਣ ਸ਼ੁਰੂ

10:12 ਸ਼ਾਮ – ਗ੍ਰਹਿਣ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਚਮਕੀਲਾ ਪਲ

10:53 ਸ਼ਾਮ – ਪੂਰਨ ਗ੍ਰਹਿਣ ਸਮਾਪਤ

11:56 ਸ਼ਾਮ – ਅੰਸ਼ਕ ਗ੍ਰਹਿਣ ਖ਼ਤਮ

12:55 ਰਾਤ (8 ਸਤੰਬਰ) – ਗ੍ਰਹਿਣ ਦਾ ਆਖ਼ਰੀ ਚਰਨ ਸਮਾਪਤ

ਇਹ ਸਮਾਂ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਕੋਲ ਕਾਫ਼ੀ ਵਧੀਆ ਮੌਕਾ ਹੋਵੇਗਾ ਇਸ ਅਨੋਖੀ ਘਟਨਾ ਦਾ ਅਨੰਦ ਲੈਣ ਦਾ।

ਗ੍ਰਹਿਣ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪੜਾਅ

1. ਪੈਨੰਬਰਲ ਚਰਨ: ਚੰਦ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਧੁੰਦਲੀ ਹੋਣ ਲੱਗਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਨੰਗੀ ਅੱਖ ਨਾਲ ਬਦਲਾਅ ਮੁਸ਼ਕਲ ਨਾਲ ਦਿਖਦਾ ਹੈ।

2. ਅੰਸ਼ਕ ਚਰਨ: ਚੰਦ ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਗੂੜ੍ਹੀ ਛਾਂ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਲੱਗਦਾ ਹੈ।

3. ਪੂਰਨ ਗ੍ਰਹਿਣ: ਚੰਦ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਧਰਤੀ ਦੀ ਛਾਂ ਵਿੱਚ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਲਾਲ, ਤਾਂਬੇ ਜਾਂ ਸੰਤਰੀ ਰੰਗ ਵਿੱਚ ਚਮਕਣ ਲੱਗਦਾ ਹੈ।

4. ਖ਼ਤਮ ਚਰਨ: ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਚੰਦ ਮੁੜ ਆਪਣੀ ਆਮ ਚਮਕ ਵੱਲ ਵਾਪਸ ਆਉਂਦਾ ਹੈ।

ਕਿਉਂ ਹੈ ਇਹ ਗ੍ਰਹਿਣ ਖ਼ਾਸ?

ਹਰ ਪੂਰਨਿਮਾ 'ਤੇ ਗ੍ਰਹਿਣ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਉਸ ਵੇਲੇ ਸੰਭਵ ਹੈ ਜਦੋਂ ਚੰਦ ਆਪਣੇ ਗੇੜ ਦੇ ਖ਼ਾਸ ਬਿੰਦੂਆਂ ਨਾਲ ਧਰਤੀ ਦੇ ਕੱਤ ਦੇ ਨਾਲ ਇਕਸਾਰ ਹੋ ਜਾਵੇ।

ਇਸ ਵਾਰ ਗ੍ਰਹਿਣ ਦੀ ਵਿਲੱਖਣਤਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ:

ਕੁੱਲ ਅੰਧਕਾਰ ਲਗਭਗ ਸਵਾ ਘੰਟੇ ਤੱਕ ਰਹੇਗਾ।

ਲਾਲੀਮਾਈ ਰੰਗ ਬਹੁਤ ਗੂੜ੍ਹਾ ਤੇ ਦਿਲਕਸ਼ ਹੋਵੇਗਾ।

ਲਗਭਗ 87 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਅਬਾਦੀ ਇਸ ਨੂੰ ਵੇਖ ਸਕੇਗੀ।

ਕਿਵੇਂ ਕਰੀਏ ਤਿਆਰੀ?

ਇਸ ਘਟਨਾ ਨੂੰ ਵੇਖਣ ਲਈ ਕਿਸੇ ਖ਼ਾਸ ਉਪਕਰਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ। ਨੰਗੀ ਅੱਖ ਨਾਲ ਵੀ ਇਹ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੈ। ਪਰ, ਜੇ ਕੋਈ ਇਸਨੂੰ ਹੋਰ ਵੀ ਸੁੰਦਰ ਅੰਦਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਦੇਖਣਾ ਚਾਹੇ ਤਾਂ:

ਦੂਰਬੀਨ  (binoculars) ਵਰਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਕੈਮਰਾ ਨਾਲ ਤਸਵੀਰਾਂ ਲਈ ਤ੍ਰਿਪਾਈਡ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਚਿੱਤਰ ਹਿੱਲਣ ਨਾ।

ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਆਕਾਸ਼ ਅਤੇ ਘੱਟ ਰੌਸ਼ਨੀ ਵਾਲੇ ਇਲਾਕੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਰਹਿਣਗੇ।

ਖ਼ਾਸ ਦਰਸ਼ਨ ਤੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ

ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖਗੋਲ ਪ੍ਰੇਮੀ ਸਮੂਹ ਇਸ ਮੌਕੇ ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਰੱਖ ਰਹੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਖ਼ਾਸ ਇਵੈਂਟਾਂ ਵਿੱਚ ਚੰਦ ਗ੍ਰਹਿਣ ਨੂੰ ਉੱਚੀਆਂ ਇਮਾਰਤਾਂ ਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਨਾਲ ਜੋੜ ਕੇ ਤਸਵੀਰਾਂ ਖਿੱਚਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਨਾਲ ਹੀ, ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਾਥੀਆਂ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਇਹ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਛੇ ਮਹਾਦੀਪਾਂ ਤੋਂ ਲਾਈਵਸਟ੍ਰੀਮ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਨਾਲ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਗਲੋਬਲ ਅਨੁਭਵ ਮਿਲੇਗਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਭ ਇਕੱਠੇ ਇੱਕੋ ਆਕਾਸ਼ ਵੱਲ ਤੱਕਣਗੇ।

ਅਗਲਾ ਮੌਕਾ ਕਦੋਂ ਮਿਲੇਗਾ?

ਜੇ ਕੋਈ ਸਤੰਬਰ ਵਾਲਾ ਇਹ ਸੁਨੇਹਰਾ ਮੌਕਾ ਗੁਆ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਕੁਝ ਸਾਲ ਉਡੀਕ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗੀ। ਜੁਲਾਈ 2028 ਵਿੱਚ ਯੂਏਈ ਤੋਂ ਇੱਕ ਅੰਸ਼ਕ ਚੰਦਰ ਗ੍ਰਹਿਣ ਵੇਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।

ਦਸੰਬਰ 2028 ਵਿੱਚ ਫਿਰ ਇੱਕ ਪੂਰਨ ਚੰਦਰ ਗ੍ਰਹਿਣ ਹੋਵੇਗਾ ਜੋ ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਦੇ ਆਗਮਨ 'ਤੇ ਰਾਤ ਦੇ ਆਕਾਸ਼ ਨੂੰ ਲਾਲ ਰੰਗ ਨਾਲ ਰੌਸ਼ਨ ਕਰੇਗਾ।

ਇਹ ਗ੍ਰਹਿਣ ਕੇਵਲ ਖਗੋਲ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਮਹੱਤਤਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦਾ, ਬਲਕਿ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਵੀ ਇਹ ਇੱਕ ਯਾਦਗਾਰ ਅਨੁਭਵ ਹੋਵੇਗਾ। ਰਾਤ ਦੇ ਆਕਾਸ਼ ਵਿੱਚ ਲਾਲ ਚੰਦ ਦਾ ਨਜ਼ਾਰਾ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਕਲਪਨਾ ਨੂੰ ਮੋਹ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਰ ਇਹ ਮੌਕਾ ਹੋਰ ਵੀ ਖ਼ਾਸ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਦਿਖਾਈ ਦੇਵੇਗਾ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਵੱਡੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਵੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕੇਗਾ।