ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬੀ-ਮੂਲ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਵਿਗਿਆਨੀ ਨੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਨਵੀਂ ਕਣਕ ਦੀ ਕਿਸਮ
ਕੈਨੇਡਾ, 27 ਅਗਸਤ- ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਪ੍ਰੈਰੀ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬਦਲਦੇ ਮੌਸਮ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਵੱਡੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ। ਖ਼ਾਸ ਕਰਕੇ ਗਰਮੀ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ਕੀ ਕਾਰਨ ਕਣਕ ਵਰਗੀਆਂ ਮੁੱਖ ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਘਟ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਾਲਾਤਾਂ ਵਿੱਚ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਦਿਸ਼ਾ ਦੇਣ ਲਈ ਹਰਪਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਰੰਧਾਵਾ, ਜੋ ਕਿ ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਐਗਰੀਕਲਚਰ ਐਗਰੀ-ਫੂਡ ਕੈਨੇਡਾ (AAFC) ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਰਿਸਰਚ ਸਾਇੰਟਿਸਟ ਹਨ, ਨੇ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਕਣਕ ਦੀ ਕਿਸਮ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਹੈ ਜੋ ਕਠਿਨ ਹਾਲਾਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਵਧੀਆ ਨਤੀਜੇ ਦੇਵੇਗੀ।
ਇਹ ਨਵੀਂ ਕਿਸਮ “AAC Raymond” ਸਾਫਟ ਵਾਈਟ ਸਪ੍ਰਿੰਗ ਕਣਕ ਦੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਖ਼ੂਬੀ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਮੌਜੂਦਾ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਇਹ 10 ਤੋਂ 12 ਫੀਸਦੀ ਵਧੇਰੇ ਪੈਦਾਵਾਰ ਦੇ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਸੁੱਕਾ ਪੈ ਜਾਵੇ ਜਾਂ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ ਹੋਵੇ, ਇਹ ਫਸਲ ਆਪਣੀ ਉਪਜ ਨਾਲ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਉਮੀਦਾਂ ‘ਤੇ ਖਰੀ ਉਤਰਦੀ ਹੈ। ਰੰਧਾਵਾ ਦੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਕਣਕ ਬਰੀਡਿੰਗ, ਬਾਇਓਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਅਤੇ ਮੌਲੀਕੂਲਰ ਜੈਨੇਟਿਕਸ ‘ਚ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕਿਸਮ ਖ਼ਾਸ ਕਰਕੇ ਉਹਨਾਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਲਾਭਦਾਇਕ ਸਾਬਤ ਹੋਵੇਗੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੌਸਮੀ ਤਬਦੀਲੀ ਕਾਰਨ ਪੈਦਾਵਾਰ ਵਿੱਚ ਘਾਟਾ ਭੁਗਤਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
ਉਹ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੇ ਨਜ਼ਰੀਏ ਤੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਗੱਲ ਹੈ ਵਧੀਆ ਆਰਥਿਕ ਨਤੀਜੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਅਨਾਜ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣਾ। ਇਸ ਕਿਸਮ ਦੀ ਖ਼ਾਸੀਅਤ ਇਹ ਵੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਪੱਤੇ ਅਤੇ ਡੰਡੀਆਂ ‘ਤੇ ਪੈਣ ਵਾਲੇ ਜੰਗ ਵਰਗੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਫਸਲ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਬਚੀ ਰਹੇਗੀ ਤਾਂ ਉਸਦੀ ਉਪਜ ਵੀ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਵਧੇਗੀ ਅਤੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਦੀ ਚਿੰਤਾ ਘੱਟ ਹੋਵੇਗੀ।
ਇਸ ਕਣਕ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਥੋੜ੍ਹੀ ਘੱਟ ਹੈ ਪਰ ਸਟਾਰਚ ਬਹੁਤ ਵੱਧ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਅਨਾਜ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਕਈ ਉਦਯੋਗਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਬਹੁਪੱਖੀ ਵਿਕਲਪ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਆਟੇ ਤੋਂ ਕੁਕੀਜ਼, ਕੇਕ ਤੇ ਬਿਸਕੁੱਟ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਨਾਲ ਹੀ ਇਹ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੀ ਖੁਰਾਕ, ਸਾਈਲੇਜ, ਇਥਨਾਲ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਅਤੇ ਮਾਲਟਿੰਗ ਲਈ ਵੀ ਵਰਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਰੰਧਾਵਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਕਿਸਾਨ ਇੱਕੋ ਫਸਲ ਤੋਂ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਸਕਣਗੇ ਤਾਂ ਉਹਨਾਂ ਲਈ ਆਮਦਨ ਦੇ ਵਾਧੂ ਰਸਤੇ ਖੁੱਲ੍ਹਣਗੇ।
ਨਵੀਂ ਕਿਸਮ ਨੂੰ ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਟੈਸਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਹਰ ਜਗ੍ਹਾ ਇਸਨੇ ਉਮੀਦਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨਤੀਜੇ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਖ਼ਾਸ ਕਰਕੇ ਉਹਨਾਂ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜਿੱਥੇ ਮੌਸਮ ਦਾ ਦਬਾਅ ਵਧਦਾ ਹੈ, ਉਥੇ ਇਸ ਫਸਲ ਨੇ ਵਧੀਆ ਉਪਜ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਕਿਸਾਨ ਅਜਿਹੀਆਂ ਫਸਲਾਂ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ, ਤਾਂ ਉਹ ਮੌਸਮੀ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਨਾਲ ਬਿਹਤਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠ ਸਕਣਗੇ।
ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਕਣਕ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਨਿਵੇਸ਼ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 20 ਮਿਲੀਅਨ ਏਕੜ ਜ਼ਮੀਨ ‘ਤੇ ਕਣਕ ਉਗਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਦਿਲਚਸਪ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਕੁੱਲ ਉਤਪਾਦਨ ਦਾ ਸਿਰਫ਼ ਪੰਜ ਫੀਸਦੀ ਹਿੱਸਾ ਹੀ ਦੇਸ਼ ਅੰਦਰ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂਕਿ ਬਾਕੀ 95 ਫੀਸਦੀ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਰਯਾਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਣਕ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਕੈਨੇਡਾ ਦੀ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਲਈ, ਸਗੋਂ ਵਿਸ਼ਵ ਬਾਜ਼ਾਰ ਲਈ ਵੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ।
ਹਰਪਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਰੰਧਾਵਾ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਨਵੀਂ ਕਿਸਮ ਨੂੰ ਕੈਨੇਡੀਆਨ ਫੂਡ ਇੰਸਪੈਕਸ਼ਨ ਏਜੰਸੀ ਵੱਲੋਂ ਰਜਿਸਟਰ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਅਗਲੇ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਉਪਲਬਧ ਹੋਵੇਗੀ। ਉਹ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਇਹ ਵਿਆਪਕ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਖੇਤੀ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋਵੇਗੀ, ਇਸ ਨਾਲ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਆਰਥਿਕ ਲਾਭ ਮਿਲੇਗਾ ਸਗੋਂ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਨਿਰਯਾਤ ਸਮਰੱਥਾ ਵਿੱਚ ਵੀ ਵੱਡਾ ਵਾਧਾ ਹੋਵੇਗਾ।
ਕਣਕ ਦੀ ਇਹ ਖੋਜ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਫਸਲ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਭਵਿੱਖ ਲਈ ਇੱਕ ਰਾਹ ਹੈ। ਇਹ ਦਿਖਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਇਕੱਠੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬਦਲ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਰੰਧਾਵਾ ਵਰਗੇ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦੀ ਮਿਹਨਤ ਨਾਲ ਕੈਨੇਡਾ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਆਪਣੀ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਵੀ ਆਪਣੀ ਪਛਾਣ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।