ਪੰਜਾਬ: ਕਪਾਹ ਦੇ ਖੇਤਾਂ 'ਚ ਮੀਂਹ ਦਾ ਕਹਿਰ, ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਏਕੜ ਫਸਲ ਖਤਰੇ 'ਚ
ਬਠਿੰਡਾ/ਮਾਨਸਾ, 8 ਸਤੰਬਰ- ਮਾਲਵਾ ਪੱਟੀ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਹੋ ਰਹੇ ਮੀਂਹ ਨੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀਆਂ ਉਮੀਦਾਂ 'ਤੇ ਭਾਰੀ ਅਸਰ ਪਾਇਆ ਹੈ। ਜਿਹੜੀ ਕਪਾਹ ਦੀ ਫਸਲ ਇਸ ਵਾਰ ਚੰਗੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਦੇ ਸੰਕੇਤ ਦੇ ਰਹੀ ਸੀ, ਉਹ ਹੁਣ ਪਾਣੀ ਭਰਨ ਅਤੇ ਕੀੜਿਆਂ ਦੇ ਹਮਲੇ ਨਾਲ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿਭਾਗ ਵੱਲੋਂ ਮਿਲੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮੁਤਾਬਕ ਸਿਰਫ਼ ਮਾਨਸਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਹੀ ਕਰੀਬ 13,500 ਏਕੜ ਰਕਬੇ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਕੁੱਲ ਮਿਲਾਕੇ 20 ਹਜ਼ਾਰ ਏਕੜ ਦੇ ਲਗਭਗ ਖੇਤ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਦੱਸੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।
ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਮੌਸਮ ਸੁੱਕਾ ਸੀ, ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਕਪਾਹ ਦੀ ਵਾਢੀ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਚੱਲ ਰਹੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਮੀਦ ਬਣ ਰਹੀ ਸੀ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਵਾਰ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਕੁਝ ਰਾਹਤ ਮਿਲੇਗੀ। ਪਰ ਅਚਾਨਕ ਪਏ ਤਗੜੇ ਮੀਂਹ ਕਾਰਨ ਫਸਲਾਂ 'ਚ ਉੱਲੀ ਤੇ ਗੁਲਾਬੀ ਸੁੰਡੀ ਵਰਗੇ ਕੀੜਿਆਂ ਦਾ ਹਮਲਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਪੌਦਿਆਂ ਦੀ ਵਾਢੀ ਰੁਕ ਗਈ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਕਈ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਫਸਲ ਸੁੱਕਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ।
ਫਾਜ਼ਿਲਕਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਅਬੋਹਰ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸਾਇਦਾਂਵਾਲੀ, ਖੁਈਆਂ ਸਰਵਰ ਅਤੇ ਦਿਵਾਨ ਖੇੜਾ ਆਦਿ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਕਰੀਬ 6,400 ਏਕੜ ਰਕਬਾ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਬਾਹ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਮੀਂਹ ਦੇ ਕਾਰਨ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਖੜ੍ਹਾ ਹੋ ਗਿਆ ਜਿਸ ਨਾਲ ਕਪਾਹ ਦੇ ਪੌਦੇ ਸੜਨ ਲੱਗੇ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਅੱਗੇ ਵੀ ਬਾਰਿਸ਼ ਜਾਰੀ ਰਹੀ ਤਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਖੁੱਲ ਰਹੀਆਂ ਰੋਈ ਦੀਆਂ ਟੋਡੀਆਂ ਫੰਗਸ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਮਾਨਸਾ ਦੇ ਮੁੱਖ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਵਿਭਾਗ ਵੱਲੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕੀੜਿਆਂ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਲਈ ਸਟੈਂਡਰਡ ਓਪਰੇਸ਼ਨ ਪ੍ਰੋਸੀਜ਼ਰ (ਐਸਓਪੀ) ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਫਸਲਾਂ 'ਤੇ ਗੁਲਾਬੀ ਸੁੰਡੀ ਦਾ ਅਸਰ ਘੱਟ ਰਹਿਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਸੀ। ਪਰ ਲਗਾਤਾਰ ਮੀਂਹ ਨੇ ਇਹ ਸਾਰੀ ਮਿਹਨਤ ਖਤਰੇ 'ਚ ਪਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ, "ਜੇ ਮੌਸਮ ਹੁਣ ਸੁੱਕਾ ਹੋ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਕਿਸਾਨ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਨੁਕਸਾਨ ਤੋਂ ਬਚ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਹੋਰ ਮੀਂਹ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਹਾਲਤ ਸੰਭਾਲਣ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ।"
ਇੱਕ ਕਪਾਹ ਉਗਾਉਣ ਵਾਲੇ ਕਿਸਾਨ ਜਸਦੀਪ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੌਸਮ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਕੀੜਿਆਂ ਦੇ ਹਮਲੇ ਘੱਟ ਰਹਿਣ ਕਰਕੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦਾ ਖਰਚਾ ਵੀ ਬਚ ਗਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਹੁਣ ਮੀਂਹ ਨੇ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ। ਜੇ ਖੇਤਾਂ 'ਚੋਂ ਪਾਣੀ ਨਾ ਨਿਕਲਿਆ ਤਾਂ ਸਾਲ ਭਰ ਦੀ ਮਿਹਨਤ ਬੇਕਾਰ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਬਠਿੰਡਾ ਅਤੇ ਮੁਕਤਸਰ ਵਿੱਚ ਹਾਲਾਤ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਵੱਖਰੇ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਮੀਂਹ ਘੱਟ ਪਿਆ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਫਸਲਾਂ ਉੱਤੇ ਨੁਕਸਾਨ ਦਾ ਅਸਰ ਘੱਟ ਹੀ ਹੈ। ਬਠਿੰਡਾ ਦੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਗੁਲਾਬੀ ਸੁੰਡੀ ਦੇ ਕੁਝ ਕੇਸ ਜ਼ਰੂਰ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ, ਪਰ ਵਿਸ਼ਾਲ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਕੋਈ ਵੱਡਾ ਖ਼ਤਰਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਹ ਉਮੀਦ ਜਤਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜੇਕਰ ਅਗਲਾ ਮੌਸਮ ਸਹਿਯੋਗੀ ਰਿਹਾ ਤਾਂ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਚੰਗੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਮਿਲ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਕੁੱਲ ਮਿਲਾਕੇ, ਮਾਲਵਾ ਪੱਟੀ ਦੇ ਕਿਸਾਨ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੋਹਰੀ ਚਿੰਤਾ 'ਚ ਹਨ – ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਕੀੜਿਆਂ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ ਤੇ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਮੀਂਹ ਨਾਲ ਪਾਣੀ ਭਰਾਉਂਦੀਆਂ ਹਾਲਤਾਂ। ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿਭਾਗ ਦੀਆਂ ਟੀਮਾਂ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਦੌਰੇ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਹਦਾਇਤਾਂ ਦੇ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਉਹ ਫਸਲ ਬਚਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਸੱਚਾਈ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਸਭ ਕੁਝ ਮੌਸਮ ਦੇ ਮਿਜਾਜ 'ਤੇ ਹੀ ਨਿਰਭਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
