ਅਫਗਾਨ ਸਿੱਖਾਂ ਵੱਲੋਂ ਭੂਚਾਲ ਪੀੜਤਾਂ ਲਈ ਮਦਦ ਭੇਜੀ ਗਈ, ਮਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 1400 ਤੋਂ ਪਾਰ
ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ, 4 ਸਤੰਬਰ- ਪੂਰਬੀ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਆਏ ਤਾਕਤਵਰ ਭੂਚਾਲ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਝੰਝੋੜ ਕੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਕੁਨਾਰ, ਨੰਗਰਹਾਰ ਅਤੇ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਧਰਤੀ ਦੇ ਕੰਬਣ ਨਾਲ ਸੈਂਕੜਿਆਂ ਪਿੰਡ ਢਹਿ ਗਏ, ਘਰ ਮਿੱਟੀ ਵਿਚ ਮਿਲ ਗਏ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਕਈ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਪਲਾਂ ਵਿਚ ਮਿਟ ਗਈਆਂ। ਅਧਿਕਾਰਕ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਹੁਣ ਤੱਕ 1,400 ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੌਤਾਂ ਦਰਜ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕ ਗੰਭੀਰ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਹਨ। ਤਬਾਹੀ ਦਾ ਇਹ ਮੰਜਰ ਸਿਰਫ਼ ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਅਫਗਾਨਾਂ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖਤਾ-ਪ੍ਰੇਮੀ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਵੀ ਦੁੱਖ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਿਆ ਹੈ।
ਇਸ ਭਿਆਨਕ ਹਾਲਾਤ ਵਿਚ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੀ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀ ਵਾਲੀ ਸਿੱਖ ਭਾਈਚਾਰਾ ਵੀ ਪਿੱਛੇ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ। ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਹੁਣ ਕਾਫ਼ੀ ਘੱਟ ਰਹਿ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸੰਬੰਧੀ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਉਹ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦੇ ਫਰਜ਼ ਨੂੰ ਨਿਭਾਉਣ ਲਈ ਅੱਗੇ ਆਏ। ਜਲਾਲਾਬਾਦ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦਰਬਾਰ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਸਮੱਗਰੀ ਇਕੱਠੀ ਕਰਕੇ ਭੂਚਾਲ-ਪੀੜਤ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵੱਲ ਭੇਜੀ ਗਈ। ਇਸ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਇਸ ਲਈ ਵੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਥੇ ਪਹਿਲੇ ਸਿੱਖ ਗੁਰੂ, ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ, ਆਪਣੇ ਚੌਥੀ ਉਦਾਸੀ ਦੌਰਾਨ ਆਏ ਸਨ।
ਇਸ ਮੁਹਿੰਮ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਅਫਗਾਨ ਹਿੰਦੂ ਅਤੇ ਸਿੱਖ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀ ਕੌਂਸਲ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮਨਜੀਤ ਸਿੰਘ ਲਾਂਬਾ ਨੇ ਕੀਤੀ। ਮੀਡੀਆ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਭਾਵਨਾ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਅਫਗਾਨ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਸਾਂਝ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ। ਰਾਹਤ ਸਮੱਗਰੀ ਵਿਚ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੇ ਸਾਮਾਨ, ਕੰਬਲ, ਦਵਾਈਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਜ਼ਰੂਰੀ ਚੀਜ਼ਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਜੋ ਭੂਚਾਲ ਨਾਲ ਬੇਘਰ ਹੋਏ ਲੋਕਾਂ ਤੱਕ ਤੁਰੰਤ ਪਹੁੰਚਾਈਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ।
ਇਸ ਯਤਨ ਨੂੰ ਅਫਗਾਨ ਸਿੱਖ ਡਾਇਸਪੋਰਾ ਅਤੇ ਇੰਡੀਅਨ ਵਰਲਡ ਫੋਰਮ ਦਾ ਵੀ ਸਹਿਯੋਗ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ। ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਸਿੱਖਾਂ ਨੇ ਫੰਡ ਇਕੱਠੇ ਕਰਕੇ ਭੇਜੇ ਤਾਂ ਜੋ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਮਦਦ ਪਹੁੰਚ ਸਕੇ। ਇਸੇ ਦੌਰਾਨ ਭਾਰਤ ਦੇ ਕਈ ਸੰਗਠਨ ਵੀ ਇਸ ਪਹਿਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ। ਇਸ ਸਾਂਝੇ ਯਤਨ ਨਾਲ ਇਹ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਸਿੱਖ ਭਾਵੇਂ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹੋਣ, ਪਰ ਸਿੱਖ ਭਾਈਚਾਰਾ ਹਮੇਸ਼ਾ ਮਨੁੱਖੀ ਮੁੱਲਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲ ਦੇਂਦਾ ਹੈ।
ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਭੂਚਾਲ ਕਾਰਨ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਸੰਕਟ ਨੂੰ "ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਅਤੇ ਮੌਤ ਦੀ ਦੌੜ" ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਲਈ ਯੂਐਨ ਦੇ ਰੈਜ਼ੀਡੈਂਟ ਕੋਆਰਡੀਨੇਟਰ ਇੰਦਰਿਕਾ ਰਤਵਾਟੇ ਨੇ ਖੁੱਲ੍ਹਾ ਸੰਦੇਸ਼ ਜਾਰੀ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨੂੰ ਇਕੱਠੇ ਹੋ ਕੇ ਅੱਗੇ ਆਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅਫਗਾਨ ਲੋਕ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਯੁੱਧ, ਗਰੀਬੀ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਆਫ਼ਤਾਂ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਹੁਣ ਇਹ ਭੂਚਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਹੋਰ ਵੱਡਾ ਝਟਕਾ ਸਾਬਤ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਪਹਾੜੀ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬਚਾਅ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾਉਣਾ ਆਸਾਨ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸੜਕਾਂ ਢਹਿ ਗਈਆਂ ਹਨ, ਸੰਚਾਰ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਬਰਬਾਦ ਹੋ ਗਈਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਘਰਾਂ ਦੇ ਮਲਬੇ ਹੇਠ ਕਈ ਲੋਕ ਫਸੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਘਰ ਮਿੱਟੀ ਦੀਆਂ ਇੱਟਾਂ ਅਤੇ ਲੱਕੜ ਨਾਲ ਬਣੇ ਸਨ, ਉਹ ਝਟਕੇ ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਨੂੰ ਬਰਦਾਸ਼ਤ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੇ। ਇਸੇ ਕਾਰਨ ਰਾਹਤ ਕਾਰਜਾਂ ਵਿੱਚ ਦੇਰੀ ਆ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਬਚਾਅ ਟੀਮਾਂ ਲਈ ਹਰ ਘੰਟਾ ਨਾਜ਼ੁਕ ਬਣ ਚੁੱਕਾ ਹੈ।
ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸਿੱਖਾਂ ਵੱਲੋਂ ਚੁੱਕਿਆ ਗਿਆ ਇਹ ਕਦਮ ਸਿਰਫ਼ ਮਦਦ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਮਨੁੱਖੀ ਏਕਤਾ ਦੀ ਇੱਕ ਮਿਸਾਲ ਵੀ ਹੈ। ਇਤਿਹਾਸਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸਿੱਖਾਂ ਨੇ ਕਈ ਮੁਸ਼ਕਿਲਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕੀਤਾ ਹੈ—ਚਾਹੇ ਉਹ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਅਸਥਿਰਤਾ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਧਾਰਮਿਕ ਉਤਪੀੜਨ। ਫਿਰ ਵੀ, ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਪਣੀ ਧਰਤੀ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਾਰ ਵੀ ਜਦੋਂ ਕਈ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ, ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਅਤੇ ਜਾਨਾਂ ਤੋਂ ਵਾਂਝੇ ਹੋ ਗਏ, ਤਦ ਸਿੱਖ ਭਾਈਚਾਰਾ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦੀ ਸੇਵਾ ਲਈ ਅੱਗੇ ਆਇਆ।
ਇਸੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ, ਭਾਰਤ ਸਮੇਤ ਕਈ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਸਹਾਇਤਾ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਰਾਹਤ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਵਸਾਉਣ, ਸਿਹਤ ਸਹੂਲਤਾਂ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਉਣ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਸਿੱਖਿਆ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰਨ ਦੀ ਵੀ ਵੱਡੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਇਥੇ ਸਿਰਫ਼ ਕੁਝ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਦੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਦੀ ਲੋੜ ਪਵੇਗੀ।
ਅਫਗਾਨ ਸਿੱਖਾਂ ਵੱਲੋਂ ਭੇਜੀ ਗਈ ਇਹ ਮਦਦ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਭਾਵੇਂ ਭਾਈਚਾਰਾ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਛੋਟਾ ਹੋਵੇ, ਪਰ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਉਹ ਕਦੇ ਵੀ ਛੋਟਾ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ। ਇਹ ਮਨੁੱਖੀ ਏਕਤਾ, ਸਹਿਯੋਗ ਅਤੇ ਸੇਵਾ ਦੀ ਉਸ ਪਰੰਪਰਾ ਨੂੰ ਜਿੰਦਾ ਰੱਖਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪਹਿਚਾਣ ਦਵਾਈ ਹੈ।
